Alergia wziewna charakteryzuje się objawami ze strony układu oddechowego, jak katar, kichanie, alergiczny nieżyt nosa i astma. Pojawić się może wysypka alergiczna i zapalenie spojówek. Objawy alergii wziewnej to zaczerwienienie, łzawienie i pieczenie oczu, świąd oraz opuchlizna. Na blogu wyjaśniamy, skąd biorą się alergie na alergeny wziewne? Jakie są objawy alergii wziewnej i jak sobie z nimi radzić?
Alergia wziewna – przyczyny
Alergia, w tym alergia wziewna, to niewłaściwa odpowiedź ze strony układu odpornościowego na substancje, które dla zdrowych osób są obojętne. Alergeny wziewne np. pyłki traw, pyłki drzew czy pleśnie, po dostaniu się do organizmu alergika, wywołują łańcuch reakcji alergicznej. Alergie wziewne są spowodowane najczęściej przez pyłki traw i drzew w okresie intensywnego pylenia. Objawy nasilają się na wiosnę i kończą jesienią. W Polsce i innych częściach Europy, pyłki drzew są jednym z głównych alergenów wywołujących sezonowe alergie, szczególnie w okresie wiosennym.
Alergia wziewna to reakcja na alergeny obecne w powietrzu, które są wdychane przez nos i usta. U osób uczulonych powoduje to objawy takie jak kichanie, katar, kaszel, swędzenie oczu, a w cięższych przypadkach może prowadzić do astmy alergicznej. Poniżej przedstawione są najczęściej występujące alergeny wziewne – przyczyny uczulenia.
Objawy alergii wziewnej
- katar sienny (alergiczny nieżyt nosa),
- kichanie,
- świąd nosa, oczu, gardła,
- zatkany nos,
- łzawienie i podrażnienie oczu,
- kaszel,
- świszczący oddech (szczególnie u osób z astmą).
Leczenie alergii wziewnej zazwyczaj obejmuje unikanie kontaktu z alergenami (np. ograniczenie przebywania na zewnątrz podczas pylenia roślin, regularne sprzątanie, ograniczenie kontaktu ze zwierzętami), a także stosowanie leków przeciwhistaminowych, glikokortykosteroidów w sprayu oraz, w cięższych przypadkach, immunoterapię alergenową (odczulanie).
Może Cię zainteresuje: Kompot z gruszek i migdałów – domowy sposób na kaszel suchy
Alergeny wziewne – rodzaje
Alergeny wziewne, które powodują reakcję uczuleniową, są białkami, przedostającymi się do organizmu przez układ oddechowy. Substancje te pochodzą z najbliższego otoczenia lub ze środowiska. Alergeny wziewne pojawiają się sezonowo bądź są obecne przez cały rok. Wśród alergenów wziewnych wyróżniamy:
- pyłki roślin
- roztocza kurzu domowego
- pleśnie
- alergeny zwierząt domowych i hodowlanych
Zanieczyszczenie powietrza, chociaż nie są typowymi alergenami (np. dym, spaliny, pyły zawieszone PM2.5) mogą nasilać objawy alergii i astmy poprzez podrażnianie dróg oddechowych. Zanieczyszczenia mogą też zwiększać wrażliwość na inne alergeny, takie jak pyłki czy roztocza.
Ekspozycja na dym papierosowy (zarówno aktywne, jak i bierne palenie) może nasilać objawy alergii wziewnych i wywoływać podrażnienia dróg oddechowych, szczególnie u osób z astmą alergiczną. Pyłek pochodzący z lateksu (np. w rękawicach medycznych) może wywoływać reakcje alergiczne, głównie w środowisku pracy. Alergia na lateks może wywoływać objawy zarówno na skórze, jak i w układzie oddechowym.
Niektóre substancje, takie jak spraye do czyszczenia, perfumy, świece zapachowe i inne produkty o silnych zapachach, mogą wywoływać reakcje alergiczne lub nasilać objawy alergii wziewnych. Często jest to związane z podrażnieniem śluzówki nosa i dróg oddechowych.
Może Cię zainteresuje: Olejki eteryczne – poczuj przyjemnie chłodzący efekt cool
Alergia wziewna na pyłki roślin
Pyłki traw, drzew i bylin są przyczyną wielu objawów alergii wziewnej. Uczulenie na pyłki roślin utrudnia codzienne funkcjonowanie prawie połowie alergików. Sklasyfikowano co najmniej 50 alergenów wziewnych, tworzących się w czasie kwitnienia drzew oraz liczne pyłki chwastów i traw, które są przyczyną alergii wziewnej.
Sezon pylenia drzew rozpoczyna się od lutego (leszczyna, olcha) i trwa aż do czerwca (sosna). Szczyt pylenia najczęściej przypada na kwiecień i maj, kiedy wiele drzew jednocześnie emituje pyłki.
Jeśli ktoś jest uczulony na pyłki drzew, warto śledzić kalendarz pylenia, aby wiedzieć, kiedy unikać długiego przebywania na świeżym powietrzu, szczególnie w suchą i wietrzną pogodę, kiedy stężenie pyłków jest najwyższe.
W Polsce najbardziej uczulające rośliny to: babka, bylica, komosa, leszczyna, brzoza i olcha, a także jesion oraz grab. Uczulają również trawy hodowlane takie jak żyto, które kwitnie w pierwszej dekadzie czerwca i silnie uczula rano oraz wieczorem. Alergeny wziewne pochodzące z pyłków roślin wywołują objawy alergiczne co roku o tej samej porze. Dla alergików tworzy się kalendarz pylenia, wskazujący na okresy pylenia roślin.
Może Cię zainteresuje: Czy wiesz, co teraz pyli? Kalendarz pylenia
Alergia wziewna na zarodniki grzybów pleśniowych
Powszechnie występujące alergeny wziewne produkują pleśnie. Zarodniki grzybów pleśniowych znajdują się we wdychanym powietrzu. Rozwój grzybów zależy przede wszystkim od wilgotności powietrza i wentylacji pomieszczeń. Pleśnie rozwijają się w klimatyzacji, a także w żywności, glebach i roślinach. Do silnie uczulających alergenów wziewnych należy kilka gatunków pleśni.
Alergeny wziewne z pleśni:
- Cladosporium herbarum,
- Aspergillus fumigatus
- Penicillum chrysogenum
- Cladosporium herbarum
- Alternaria alternata
Może Cię zainteresuje: Gotowy na grzyby reishi? Właściwości i zastosowanie w leczeniu
Alergia na zwierzęta domowe
Alergia na koty daje objawy takie jak kichanie, katar oraz łzawienie z oczu. Często pojawia się reakcja uczuleniowa na skórze, wysypka lub czerwone plamy oraz swędzenie twarzy i rąk. Mogą wystąpić również poważniejsze dolegliwości, w tym trudności z oddychaniem. Panuje opinia, że alergenami jest sierść zwierząt, ale w rzeczywistości najczęściej uczulają białka wydzielin łojowych i ślinowych.
Za najbardziej problematyczną uznaje się alergię na koty, która dotyczy około 40 proc. dzieci z astmą. Do silnie alergizujących zwierząt domowych zaliczamy koty, psy, świnki morskie (kawie) i króliki. Alergeny wziewne mogą być przyczyną reakcji uczuleniowej w kontakcie z takimi zwierzętami hodowlanymi jak konie, owce, świnie i krowy.
Może Cię zainteresuje: Alergia pokarmowa – 10 popularnych alergenów w diecie
Uczulenie na roztocza
Alergia wziewna na roztocza dotyczy około 2 proc. populacji ludzi na całym świecie. Małe pajęczaki – roztocza nie są widoczne gołym okiem. Można je znaleźć praktycznie wszędzie w naszych mieszkaniach. Roztocza żywią się złuszczonym naskórkiem, bogatym w keratynę. Zagnieżdżają się w pościeli, na materacach, dywanach, meblach tapicerowanych i zabawkach pluszowych. Głównymi alergenami są enzymy trawienne, odchody i części ciał roztoczy, które znajdują się w kurzu. Najczęściej występujące gatunki roztoczy to Dermatophagoides farina i Dermatophagoides pteronyssinus.
Jak sobie radzić z alergią wziewną?
Objawy alergii odzwierciedlają słaby układ odpornościowy i zaburzenia pracy wątroby. Jeżeli dokucza Ci alergia wziewna, popracuj nad oczyszczeniem wątroby. Dzięki temu odbudujesz naturalną zdolności wątroby do neutralizowania substancji alergizujących. Ustąpią nie tylko objawy alergii na trawy i drzewa, ale również nadwrażliwość na innego rodzaju alergeny.
Może Cię zainteresuje: Alergia na pyłki – domowe sposoby na zatkany nos i łzawiące oczy
Autorka Katarzyna Labudda jest dietetykiem medycyny chińskiej i absolwentką Avicenna Instytut Claude Diolosa we Fryburgu. Prowadzi konsultacje dietetyczne online, terapie żywieniowe, pisze artykuły i rozwija blog o zdrowiu. Pamiętaj, że przed rozpoczęciem kuracji lub stosowaniem suplementu diety, należy skonsultować się z lekarzem bądź dietetykiem.
