Nowa definicja MALFD wątroby, czyli metaboliczne stłuszczeniowe zapalenie wątroby (Metabolic Dysfunction-Associated Fatty Liver Disease) rzuca nowe światło na problem przewlekłych chorób wątroby. Dr n. med. Karolina Pyziak-Kowalska, specjalistka chorób zakaźnych, w rozmowie wyjaśnia, jak wygląda diagnoza i leczenie tego schorzenia. Lekarka podkreśla fundamentalną rolę pacjenta w dbaniu o ten istotny organ. Sprawdź, jak Twoje decyzje wpływają na zdrowie wątroby.
Czym jest MALFD wątroby?
Przez lata stłuszczenie i marskość wątroby, kojarzono głównie z nadużywaniem alkoholu, co niesłusznie stygmatyzowało pacjentów. Dziś wiemy, że MALFD wątroby to schorzenie niezwiązane z alkoholem. Przyczyny leżą w zaburzeniach metabolicznych. Dr Pyziak-Kowalska szacuje, że w Polsce, podobnie jak w innych krajach rozwiniętych, problem dysfunkcji metabolicznej wątroby dotyczy około 25-30% populacji. Wśród osób z otyłością, cukrzycą typu 2 czy zespołem metabolicznym wskaźnik ten może sięgać nawet 60-70%.
Początkowe objawy i progresja choroby wątroby
Początkowo MALFD wątroby często nie daje żadnych objawów, a diagnoza bywa przypadkowa – np. przy podwyższonych enzymach wątrobowych lub zmianach widocznych w USG jamy brzusznej. Nieleczone schorzenie wątroby może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak stan zapalny, zwłóknienie, marskość, a nawet rak wątrobowokomórkowy.
Kto jest szczególnie narażony na MALFD wątroby?
Współpraca:
W grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim osoby z otyłością brzuszną, insulinoopornością, cukrzycą typu 2, zaburzeniami lipidowymi i nadciśnieniem. MALFD dotyka wątroby również u osób szczupłych z zaburzoną kompozycją tkanki tłuszczowej, kobiety z zespołem policystycznych jajników, mężczyzn z bezdechem sennym, a niestety coraz częściej także dzieci i młodzież. Wzrost ten wiąże się z niską aktywnością fizyczną i spożyciem wysokoprzetworzonej żywności, podkreślając wpływ stylu życia na funkcjonowanie wątroby.
MALFD diagnostyka i leczenie wątroby
Regularne badania enzymów wątrobowych i USG jamy brzusznej są ważne dla monitorowania stanu wątroby. Jednak dokładniejszą ocenę stopnia stłuszczenia i zwłóknienia umożliwia bezinwazyjna elastografia wątroby (fibroscan).
Leczenie wątroby, szczególnie w początkowych stadiach MALFD, procesem odwracalnym. Wymaga dwutorowego podejścia i ścisłej współpracy pacjenta z zespołem specjalistów – hepatologiem, lekarzem rodzinnym, endokrynologiem, diabetologiem, a często także dietetykiem klinicznym, psychologiem czy fizjoterapeutą.
Pierwszy etap leczenia MALFD to kompleksowa diagnostyka w celu ustalenia przyczyn metabolicznego uszkodzenia wątroby i wdrożenie ewentualnej farmakoterapii. Drugi, równie ważny element, to modyfikacja trybu życia. Dr Pyziak-Kowalska podkreśla, że bez tego najlepsze leki nie przyniosą oczekiwanych rezultatów. Podstawowym celem jest redukcja masy ciała o przynajmniej 7-10%. W osiągnięciu tego celu pomocne są codzienne spacery, pływanie, aerobik w basenie czy jazda na rowerze i deficyt kaloryczny.
Rola diety w leczeniu wątroby
W kontekście diety w leczeniu wątroby, wszystkie towarzystwa naukowe polecają dietę śródziemnomorską, bogatą w zdrowe tłuszcze (np. oliwa z oliwek), tłuste ryby i dużą ilość warzyw. Ważne jest gotowanie, duszenie i pieczenie zamiast smażenia. Konsultacja z dietetykiem jest często optymalnym rozwiązaniem.
Należy bezwzględnie unikać żywności wysokoprzetworzonej, słodzonych napojów i soków, oraz alkoholu. Dr Pyziak-Kowalska ostrzega również przed niekontrolowanym stosowaniem suplementów diety, które, choć indywidualnie nieszkodliwe, w dużych ilościach mogą obciążać wątrobę i nerki.
Wątroba to niezwykle wdzięczny narząd, zdolny do regeneracji. MALFD wątroby, szczególnie na początkowym etapie, jest chorobą odwracalną. Jej skuteczne leczenie zależy od aktywnego zaangażowania pacjenta, ponieważ zdrowie wątroby jest dosłownie w jego rękach poprzez modyfikacje stylu życia i zmianę metabolizmu.
Kolejny temat: Ziele karczocha na wątrobę
