Zatrucie jadem kiełbasianym należy do najgroźniejszych zatruć pokarmowych, a jego objawy mogą być bardzo poważne, nawet zagrażające życiu. Jad kiełbasiany (toksyna botulinowa) jest neurotoksyną, produkowaną przez bakterię Clostridium botulinum – jedną z najsilniejszych neurotoksyn. Bakteria może znajdować się w popularnych produktach spożywczych: wędlinach, pasztetach i konserwach. Blog o zdrowiu sprawdza, jakie są objawy zatrucia, w jakiej temperaturze ginie jad kiełbasiany i jak się chronić przed tym zagrożeniem.
Jad kiełbasiany – co to właściwie jest?
Jad kiełbasiany to potoczne określenie toksyny botulinowej (botuliny), wytwarzanej przez bakterie Clostridium botulinum. Botulizm, czyli zatrucie jadem kiełbasianym, jest spowodowane działaniem tej właśnie toksyny wytwarzanej przez beztlenową bakterię Clostridium botulinum. Ta silna neurotoksyna blokuje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, powodując porażenie mięśni. Zatrucie jadem kiełbasianym jest zwane botulizmem. Może prowadzić do niewydolności oddechowej i śmierci, jeśli nie zostanie szybko rozpoznane i leczone.
Botulina jako neurotoksyna jest wyjątkowo trwała. Jad kiełbasiany ginie dopiero w wysokiej temperaturze – powyżej 85°C, ale trzeba ją utrzymywać przez minimum 5 minut. Clostridium botulinum w formie przetrwalników może przetrwać gotowanie, dlatego tak ważna jest sterylizacja domowych przetworów. Warto podkreślić: sama pasteryzacja często nie wystarcza – przetwory mięsne powinny być sterylizowane w szybkowarze.
W czym jad kiełbasiany może się znajdować?
Bakterie Clostridium botulinum rozwijają się w środowisku beztlenowym – czyli tam, gdzie nie ma dostępu powietrza. Dlatego do zatrucia jadem kiełbasianym najczęściej dochodzi po spożyciu produktów, które były źle przechowywane lub nieprawidłowo przetworzone.
Współpraca:
Jad kiełbasiany – w czym może się znajdować?
- kiełbasy i wędliny (zwłaszcza domowe kiełbasy) – np. zatrucie jadem kiełbasianym po spożyciu białej kiełbasy,
- pasztety, konserwy mięsne i mięso garmażeryjne – np. jad kiełbasiany w źle przechowywanym mięsie,
- przetwory z ryb i konserwy rybne – zatrucie rybą skażoną bakteriami Clostridium botulinum,
- przetwory domowe (np. mięsne słoiki, bigos, przetwory warzywne) – np. jad kiełbasiany w źle pasteryzowanych słoikach,
- jogurty przeterminowane i inne produkty mleczne po terminie.
Jakie są objawy zatrucia jadem kiełbasianym?
Objawy zatrucia jadem kiełbasianym takie jak bóle brzucha, nudności i wymioty mogą pojawić się już kilka godzin po spożyciu skażonej żywności (najczęściej w ciągu 12–36 godzin). Najbardziej typowe objawy zatrucia jadem kiełbasianym prezentujemy poniżej.
Zatrucie jadem kiełbasianym – objawy:
- suchość w ustach, trudności w połykaniu i mówieniu,
- podwójne widzenie, opadanie powiek,
- nudności, wymioty, bóle brzucha,
- osłabienie mięśni, porażenie mięśni oddechowych,
- brak gorączki (co często myli diagnostykę),
- w skrajnych przypadkach – śpiączka i śmierć.
Jak unikać zatrucia jadem kiełbasianym?
Aby zapobiec zatruciu jadem kiełbasianym, nie jedz produktów po terminie ważności. Do objawów skażenia jadem kiełbasianym zalicza się wybrzuszenie się puszek z konserwami (bombaż). Unikaj puchnących puszek i słoików – to oznaka fermentacji i możliwego zatrucia. Przechowuj żywność w odpowiednich warunkach chłodniczych i nie kupuj przetworów z niepewnego źródła. Przetwarzaj mięso zgodnie z zasadami bezpieczeństwa żywności. Toksyna botulinowa jest wrażliwa na temperaturę powyżej 85 stopni Celsjusza, dlatego gotowanie żywności konserwowanej przez 10 minut lub jej podgrzewanie przez 30 minut dodatkowo ogranicza ryzyko zatrucia jadem kiełbasianym.
Co zrobić w razie podejrzenia zatrucia?
Jeśli podejrzewasz zatrucie jadem kiełbasianym, nie czekaj – natychmiast zgłoś się do szpitala. Leczenie wymaga podania antytoksyny oraz intensywnej terapii. Wczesne rozpoznanie daje dużą szansę na pełne wyleczenie.
Jad kiełbasiany to bardzo groźna neurotoksyna, która może znajdować się w pozornie „niewinnych” produktach spożywczych. Znajomość objawów i zasad higieny żywności może uratować zdrowie, a nawet życie. Bądź czujny – zatrucie jadem kiełbasianym nie zdarza się często, ale gdy już wystąpi, liczy się szybka reakcja. W następnym artykule co jeść i pić w czasie zatrucia pokarmowego.
Jeśli te treści są przydatne – możesz postawić mi kawę. Dzięki Twojej pomocy mogę tworzyć dalej.
Wspierasz? Dziękuję z 💚
