Zdrowie psychiczne – psycholog, psychoterapeuta czy psychiatra?

Zdrowie psychiczne jest równie ważne jak zdrowie fizyczne, a czasami może wymagać pomocy specjalistów. Korzystanie z pomocy psychologicznej jest traktowane jako wyraz dojrzałości oraz troski o zdrowie. Kiedy do psychiatry, a kiedy do psychologa? Wybór pomiędzy psychologiem, psychoterapeutą a psychiatrą bywa trudny dla wielu osób, dlatego warto wiedzieć, czym zajmują się ci profesjonaliści oraz kiedy najlepiej się do nich zgłosić.

Zdrowie psychiczne pod opieką psychologa 

Psycholog zajmuje się szeroko pojętym zdrowiem psychicznym, koncentrując się na diagnozowaniu, analizie i wsparciu w radzeniu sobie z problemami emocjonalnymi, behawioralnymi i poznawczymi. Do psychologa warto zgłaszać się z bieżącymi problemami. Są to często problemy dnia codziennego, które utrudniają życie. Na przykład trudna sytuacja w pracy czy w małżeństwie. Do psychologa warto zgłosić się z takimi objawami jak apatia, zniechęcenie, strata. Gdy nie jesteśmy do końca pewni, kiedy do psychiatry, a kiedy do psychologa – jaki specjalista nam pomoże – warto wybrać wizytę u psychologa.

Rola psychologa obejmuje:

• Zrozumienie emocji i myśli – psycholog pomaga pacjentom lepiej zrozumieć swoje emocje, myśli oraz wzorce zachowań.
• Wsparcie w radzeniu sobie ze stresem i trudnościami życiowymi – psycholog pomaga w sytuacjach kryzysowych, takich jak utrata bliskiej osoby, rozstanie, czy stres zawodowy.
• Rozwój umiejętności społecznych – psycholog wspiera w poprawie relacji interpersonalnych, asertywności oraz w rozwijaniu lepszej komunikacji.
• Przeprowadzanie diagnoz psychologicznych – psycholog może stosować testy psychologiczne, aby ocenić zdolności poznawcze, poziom stresu, depresji lub inne stany emocjonalne.

Psycholog nie przepisuje leków, ale jeżeli zdrowie psychiczne tego wymaga, może kierować pacjentów do innych specjalistów, takich jak psychoterapeuci czy psychiatrzy. Psycholog to specjalista zajmujący się diagnozowaniem i rozumieniem ludzkiego zachowania, emocji oraz myśli. Psychologowie pomagają w radzeniu sobie z trudnościami emocjonalnymi, stresem, problemami w relacjach czy w życiu zawodowym.

Współpraca:

Może Cię zainteresować: Pomoc psychologiczna w kryzysie emocjonalnym i traumie

Kiedy do psychiatry?

Psychiatra dba o zdrowie psychiczne pacjenta, koncentrując się na diagnozowaniu, leczeniu i zapobieganiu poważnym zaburzeniom psychicznym. W odróżnieniu od psychologa, czy psychoterapeuty, psychiatra jest lekarzem, co oznacza, że może przepisywać leki oraz monitorować ich działanie na pacjenta. 

W jaki sposób psychiatra troszczy się o zdrowie psychiczne pacjentów? 

• Diagnozowanie zaburzeń psychicznych – psychiatryczna diagnoza opiera się na wywiadzie, badaniach oraz obserwacji objawów pacjenta. Psychiatra ocenia stan zdrowia psychicznego, identyfikując schorzenia, takie jak depresja, schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa, zaburzenia lękowe, czy zaburzenia osobowości.
• Farmakoterapia – psychiatrzy mogą przepisywać i nadzorować leczenie farmakologiczne. Leki, takie jak antydepresanty, stabilizatory nastroju, leki przeciwlękowe czy przeciwpsychotyczne, są często stosowane w leczeniu zaburzeń psychicznych.
• Monitorowanie leczenia – psychiatra regularnie ocenia, jak pacjent reaguje na przepisane leki, aby dostosować terapię. Kontroluje skuteczność leczenia, a także ewentualne skutki uboczne.
• Wsparcie w terapii zaburzeń o podłożu biologicznym – psychiatra prowadzi terapię w przypadku zaburzeń o silnym podłożu biologicznym, takich jak schizofrenia czy choroba afektywna dwubiegunowa – często w połączeniu z leczeniem psychologicznym.
• Skierowanie na psychoterapię – choć psychiatra skupia się na aspektach medycznych, często współpracuje z psychoterapeutami, aby zapewnić kompleksową opiekę pacjentowi, łącząc farmakoterapię z psychoterapią.

Psychiatra interweniuje szczególnie wtedy, gdy zaburzenia psychiczne są na tyle poważne, że mogą wymagać leczenia farmakologicznego lub hospitalizacji.

Warto zgłosić się do psychologa, jeśli czujesz się przytłoczona/y stresem, niepokojem lub smutkiem bądź masz trudności w relacjach z bliskimi albo współpracownikami. Psychiatra udziela wsparcia w radzeniu sobie z emocjami, jak gniew, frustracja czy lęk. Zgłoś się do specjalisty, jeśli zauważasz zmiany w swoim zachowaniu, które negatywnie wpływają na życie codzienne.

Może Cię zainteresować: Psychologia pozytywna – autorskie programy terapeutyczne

Zdrowie psychiczne – czym zajmuje się psychoterapeuta?

Psychoterapeuta to osoba, która ukończyła specjalistyczne szkolenie z zakresu psychoterapii. Psychoterapia to długotrwały proces mający na celu zrozumienie głębokich przyczyn problemów emocjonalnych, traum czy trudności w relacjach. Psychoterapeuci pracują z pacjentami nad zmianą wzorców myślenia i zachowania, które mogą negatywnie wpływać na ich życie.

Kiedy udać się do psychoterapeuty? Psychoterapia jest wskazana, gdy:

• Problemy emocjonalne są chroniczne i utrudniają normalne funkcjonowanie.
• Chcesz zrozumieć i przepracować traumatyczne doświadczenia z przeszłości.
• Cierpisz na długotrwałe problemy z nastrojem, takie jak depresja lub zaburzenia lękowe.
• Czujesz, że potrzebujesz głębszej analizy swojego życia i wzorców zachowań.

W Polsce psychoterapeutą może stać się każdy, kto ukończył studia wyższe i podjął szkolenie psychoterapeutyczne w wybranym przez siebie nurcie. Na szkolenie najczęściej udają się psychologowie – psycholog psychoterapeuta ma już szerokie możliwości działania w swoim gabinecie. Niemniej wśród tego typu specjalistów można znaleźć również i pedagogów, socjologów, a nawet lekarzy medycyny. Na stronie Polskiego Towarzystwa Psychologicznego znajduje się Lista certyfikowanych psychoterapeutów.

Kiedy do psychiatry, a kiedy do psychoterapeuty?

Zgłoś się do psychiatry, jeśli:

• Doświadczasz objawów poważnych zaburzeń psychicznych, takich jak halucynacje, mania, myśli samobójcze.
• Objawy depresji, lęku lub innych zaburzeń nie ustępują pomimo wsparcia psychologa czy psychoterapeuty.
• Istnieje potrzeba farmakologicznego leczenia zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, lęki czy zaburzenia osobowości.

Psycholog czy psychoterapeuta?

Wybór między psychologiem a psychoterapeutą zależy od Twoich potrzeb. Jeśli potrzebujesz wsparcia emocjonalnego, porady dotyczącej radzenia sobie z codziennymi trudnościami lub chcesz poprawić swoje umiejętności społeczne, psycholog będzie odpowiedni. Natomiast, jeśli Twoje problemy mają głębsze korzenie, są przewlekłe lub wynikają z traumatycznych doświadczeń, psychoterapeuta pomoże Ci w długotrwałym procesie leczenia i zmiany. Dbaj o swoje zdrowie psychiczne, a gdy poczujesz, że potrzebujesz wsparcia, nie wahaj się sięgnąć po pomoc specjalisty.

Może Cię zainteresować: Psychoterapia przez Internet – otwarty dostęp do terapeuty