W Polsce, podobnie jak w wielu krajach rozwiniętych, społeczeństwo się starzeje, a wraz z tym wzrasta częstość występowania chorób przewlekłych, w tym nadciśnienia tętniczego. Leczenie nadciśnienia tętniczego u osób starszych stanowi szczególne wyzwanie, wymagające indywidualnego podejścia i uwzględnienia specyfiki wieku podeszłego. Na szczęście, jak podkreśla prof. Krzysztof Narkiewicz, kierownik Katedry Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, polska medycyna poczyniła znaczące postępy w tym obszarze. Nasi lekarze posiadają coraz większą wiedzę, sięgają po rekomendacje, a dostępne leki stają się coraz bardziej przystępne dla pacjentów.
Rekomendacje w leczeniu nadciśnienia tętniczego u osób starszych
Skuteczne leczenie nadciśnienia tętniczego u osób starszych określają aktualne wytyczne kliniczne. Prof. Krzysztof Narkiewicz wskazuje na najnowsze zalecenia Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, które są zgodne z duchem rekomendacji europejskich. Chociaż europejskie dokumenty (Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego z 2023 roku i Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2024 roku) mogą się w pewnych aspektach różnić, to jednak w kwestii leczenia nadciśnienia tętniczego u osób w wieku podeszłym są one spójne. To daje polskim lekarzom solidne podstawy do podejmowania trafnych decyzji terapeutycznych, dostosowanych do najnowszej wiedzy medycznej.
Sprawdź też: Zdrowe starzenie się – wyzwania dla systemu ochrony zdrowia
Wiek biologiczny ważniejszy niż metrykalny w terapii nadciśnienia
W doborze odpowiedniej terapii nadciśnienia u seniorów odchodzi się od sztywnego patrzenia na wiek metrykalny pacjenta. Prof. Narkiewicz podkreśla, że klinicyści przede wszystkim oceniają wiek biologiczny i ogólny stan zdrowia pacjenta. Niezwykle ważnym elementem tej oceny jest analiza tzw. cech kruchości (ang. frailty). Pacjent kruchy to osoba o obniżonej rezerwie funkcjonalnej, często z wielochorobowością i niesprawnością, co znacząco wpływa na przebieg chorób i tolerancję leczenia. Stwierdzenie cech kruchości jest elementem kluczowym, który decyduje o finalnej strategii w leczeniu nadciśnienia tętniczego u osób starszych.
Odpowiednie podejście do pacjenta geriatrycznego, uwzględniające jego indywidualne potrzeby i możliwości, jest fundamentem skutecznej i bezpiecznej terapii. Celem nie jest wyłącznie obniżenie ciśnienia do arbitralnych wartości, ale przede wszystkim poprawa jakości życia i minimalizacja ryzyka powikłań, takich jak udar czy zawał serca, przy jednoczesnym unikaniu polifarmakoterapii.
Sprawdź też: Dieta seniora
Indywidualne leczenie nadciśnienia tętniczego u osób starszych
Profesor Narkiewicz, reprezentujący Gdański Uniwersytet Medyczny – nasz lokalny autorytet w dziedzinie kardiologii i geriatrii – jasno wskazuje na potrzebę indywidualizacji leczenia. Oznacza to, że terapia musi być „szyta na miarę” dla każdego seniora. Lekarz bierze pod uwagę nie tylko odczyty ciśnienia, ale także całą historię medyczną, listę przyjmowanych leków, możliwe interakcje, a także preferencje i oczekiwania pacjenta. Tylko takie holistyczne podejście gwarantuje, że leczenie nadciśnienia tętniczego u osób starszych będzie zarówno efektywne, jak i bezpieczne.
To podejście jest szczególnie ważne w kontekście długoterminowej opieki, która powinna wspierać seniorów w codziennym funkcjonowaniu i zarządzaniu chorobami przewlekłymi.
Źródło: Rozmowa z prof. Krzysztofem Narkiewiczem dla Menedżera Zdrowia
Sprawdź też: Choroba Alzheimera w Polsce. Gdzie problem jest największy?
