Utrata węchu i smaku – co robić, gdy trwa ponad 14 dni?

Utrata węchu i smaku może być zaskakującym objawem, który nie zawsze towarzyszy przeziębieniu lub grypie. Przede wszystkim nagły brak węchu nie jest związany z katarem i zatkanym nosem czy chorymi zatokami. Taka utrata węchu i smaku zwykle pojawia się w ciągu zaledwie kilku godzin. Na blogu proponuje trening z olejkami eterycznymi, który może być pomocny, gdy brak węchu i smaku staje się powodem do niepokoju, gdyż trwa dłużej niż dwa tygodnie.

Nagła utrata węchu i smaku

Badania wskazują, że utrata węchu i następująca po niej utrata smaku dotyczy od 30 do 70 proc. pacjentów zarażonych wirusem grypy. U pacjentów wyróżnia się osłabienie powonienia, nadwrażliwość i całkowitą utratę węchu (anosmia), a w przypadku smaku obniżony lub podwyższony próg odczuwania smaku, oraz całkowity zanik smaku (ageuzja).

Utrata węchu po katarze ustępuje zazwyczaj samoistnie po upływie od 7 do 14 dni. Dłużej natomiast utrzymuje się brak smaku po koronawirusie, a znacząca poprawa następuje dopiero po upływie 6. tygodni. Zwykle obowiązuje ten sam schemat – najpierw wraca węch, a potem smak.

Zgodnie z wynikami badań nawet 10 proc. chorych na stałe utraci węch i odczuwanie smaków. Brak poprawy po dwóch tygodniach jest przesłanką do wdrożenia leczenia. Warto zastosować naturalne metody, w tym olejki eteryczne i uzupełnić ewentualne niedobory soli mineralnych.

Jakie są najczęstsze przyczyny utraty węchu?

Współpraca:

Utrata węchu (anosmia) może być skutkiem wielu różnych czynników – od wirusowych, po bardziej złożone zaburzenia neurologiczne. Poniżej prezentujemy najczęściej występujące przyczyny utraty węchu:

• Infekcje wirusowe – grypa, przeziębienie i wirus są jednymi z przyczyn, które powodują utratę węchu i smaku. W przypadku wirusa anosmia jest często niezależna od zatkanego nosa i może wystąpić nagle
• Przewlekłe choroby zatok i nosa – polipy nosa, zapalenie zatok, czy przerośnięta błona śluzowa może prowadzić do blokowania przepływu powietrza. Uniemożliwia to dotarcie cząsteczek do receptorów węchowych. Nieleczone zapalenie zatok często prowadzi do braku węchu. Może być on odwracalny po odpowiednim leczeniu (np. przeciwzapalnym, kortykosteroidów).
• Alergie sezonowe i kontaktowe – katar sienny występujący przy alergii na pyłki roślin może wywołać obrzęki błony śluzowej nosa, co utrudnia odbieranie zapachów. Długotrwała alergia wziewna może być spowodowana zmianami w błonie śluzowej nosa, po wystąpieniu braku węchu i smaku.
• Zaburzenia neurologiczne (np. pourazowe nerwów węchowych) – urazy głowy, szczególnie w obrębie podstawy czaszki, choroby neurologiczne, takie jak choroba Alzheimera lub Parkinsona, mogą być przyczyną stopniowej braku węchu, co często jest jednym z pierwszych objawów tych zaburzeń.
• Efekty uboczne ekspozycji na toksyny – leki, w tym leki stosowane w chemioterapii oraz leki przeciwnadciśnieniowe, mogą zawierać składniki wywołujące zaburzenia węchu i smaku. Długotrwała ekspozycja na toksyny, takie jak dym papierosowy lub chemikalia przemysłowe, również osłabia zdolność do odbioru bodźców węchowych i smakowych.
• Starzenie się organizmu – z wiekiem odbierania zapachów i smaków naturalnie maleje, co jest związane z degeneracją receptorów węchowych oraz układu nerwowego.

Trening węchu olejkami eterycznymi

W przypadku utraty węchu można przeprowadzać trening węchu olejkami eterycznymi. W tym celu stosuje się intensywne popularne zapachy. Można sięgnąć po olejek różany, neroli – zapach kwiatu pomarańczy, czy często stosowany w inhalacji górnych dróg oddechowych – eukaliptus. Dodatkowo aromat lawendy, który ma właściwości bakteriobójcze i mięty pieprzowej zapach o właściwościach ochładzających.

Na początku treningu olejkami eterycznymi należy wizualizować zapach w myślach. Warto wyobrażać sobie, jak pachnie na przykład kwiat róży lub świeżo zaparzona herbata miętowa. Następnie pobudza się zmysł powonienia olejkami do czasu, aż węch powróci.

Dyfuzor do olejków eterycznych emituje subtelne nuty zapachowe. Trudno je wyczuć komuś, kto stracił węch. Dlatego lepiej wdychać zapach bezpośrednio lub z wacika nasączonego olejkiem eterycznym.

Jakie sole Schüsslera stosować przy utracie węchu?

Sole Schüsslera i trening węchowy olejkami eterycznymi stosowane jednocześnie mogą okazać się pomocne w przywróceniu powonienia. Utrata węchu i smaku może być zwalczana homeopatycznie poprzez sole Schüsslera. Pisze o tym w swojej książce ekspertka Instytutu Biochemii Schusslera dr Margit Müller-Frahling. Autorka prowadziła badania nad solami Schüsslera w kontekście zaburzeń węchu u swoich pacjentów. Z badań wynika, że utrata węchu i smaku powoduje zwiększone zapotrzebowanie na dwie sole mineralne z zestawu 12 głównych soli Schüsslera:

• Nr 8 Natrium chloratum D6 (chlorek sodu, chlorowana soda oczyszczona)

• Nr 2 Calcium phosphoricum (fosforan wapnia)

Sole Schüsslera wytwarzane homeopatycznie są dostępne w postaci proszku do rozpuszczania we wodzie lub w postaci płynu. Szerzej omawiam ten temat w artykule: Sole Schusslera – jak i kiedy stosować minerały

Jakie są przyczyny utraty smaku?

Utrata smaku (ageusia) może mieć różne przyczyny związane z zaburzeniem odbierania bodźców smakowych. Poniżej prezentujemy najczęstsze przyczyny utraty smaku:

• Zakażenie wirusem – choroby wirusowe, takie jak grypa, przeziębienie lub COVID-19, są jednymi z głównych źródeł utraty smaku. Wirusy te mogą być powiązane z receptorami smakowymi w jamie ustnej lub nerwami odpowiedzialnymi za odbieranie bodźców smakowych.
• Przewlekłe choroby nosa i zatok – zapalenie zatok, katar, polipy nosa czy ból zatok spowodowany stanem zapalnym może blokować nosogardziel i zmniejszać moc odbierania smaków.
• Niedobory witamin i minerałów – niedobór kluczowych składników mineralnych i witamin, takich jak cynk, witamina B12 czy witamina A, osłabia funkcjonowanie receptorów smakowych i nerwów odpowiedzialnych za przekaźnictwo receptorów do mózgu.
• Efekty uboczne przyjmowania leków – niektóre leki, na przykład stosowane w chemioterapii, antybiotyki, leki przeciwdepresyjne lub hamujące ACE, mogą obejmować percepcję smaku jako działanie niepożądane.
• Choroby neurologiczne – choroba Parkinsona, Alzheimer lub stwardnienie rozsiane mogą zaburzać przetwarzanie smaków.
• Używki i toksyny – długotrwałe palenie papierosów, spożywanie w dużych ilościach alkoholu lub kontakt z substancjami chemicznymi może zaburzać smak. Szkodliwe substancje chemiczne mogą uszkadzać receptory smakowe i ograniczać wrażliwość na smaki.

Sposoby na brak smaku

Tymczasowym rozwiązaniem na brak smaku i zapachu jest poszukiwanie innych doznań podczas jedzenia. Sposoby na brak smaku to np. aksamitna konsystencja, rozpływające się w ustach dania lub wręcz przeciwnie – chrupiące. Do chrupania nadają się sucharki, grzanki, cienkie ciasto filo, prażone orzechy, płatki migdałów, wszelkie kruszonki z wyraźną strukturą, które podnoszą atrakcyjność jedzenia.

Dla większości osób przechodzących infekcję powrót do odczuwania zapachów i smaków następuje w okresie od 2 do 6 tygodni, jest to więc najczęściej kwestią czasu, żeby wrócić do pełnej formy.

W razie pytań lub wątpliwości istnieje możliwość omówienia sposobów terapii z dietetykiem medycyny chińskiej podczas indywidualnej konsultacji online.