Zioła na tarczycę stosowane od dawnych czasów w naturoterapii to karbieniec pospolity (Lycopus europaeus). Bylina, która wykazuje właściwości lecznicze na nadczynność tarczycy, występuje na terenie całej Polski przy stawach i na podmokłych łąkach. Karbieniec w naturze występuje niemal w całej Europie oraz dużej części Azji. Surowcem leczniczym są liście i kwiaty, z których przyrządza się napary bądź nalewki do stosowania na tarczycę i inne dolegliwości.
*
Zioła na tarczycę
Karbieniec pospolity w fitoterapii stosowany jako zioła na tarczycę jest rośliną z rodziny jasnotowatych. Szczególne uznanie zdobył karbieniec w zielarstwie i medycynie ajurwedyjskiej. Bylina dorasta do 80 cm wysokości i porasta podmokłe, błotniste tereny. Karbieniec można spotkać przy stawach, rowach melioracyjnych, zalewach, jeziorach oraz w dolinach strumieni i rzek. Zioła na tarczycę – karbieniec pospolity swoim wyglądem przypomina jasnotę białą z rozgałęzioną łodygą, która jest wzniesiona i pokryta niewielkimi, lancetowatymi liśćmi, ułożonymi na krzyż.
Doświadczenie zielarzy stosujących karbieniec jako zioła na tarczycę potwierdza lecznicze działanie rośliny, przy czym więcej efektów terapeutycznych uzyskano przy stosowaniu części nadziemnych – liści i kwiatów, niż korzenia. Karbieniec jako zioła na tarczycę można polecać kobietom z zaburzeniami hormonalnymi związanymi z nadczynnością tarczycy.
Obecnie zioła na tarczycę są mniej znane, choć dawniej karbieniec był znacznie bardziej popularny i stosowany przez zielarzy. Karbieniec pospolity – zioła na tarczycę mogą mieć szersze zastosowanie także przy innych dolegliwościach.
Karbieniec można stosować także na inne dolegliwości ze względu na wszechstronne działanie. Wyciąg z karbieńca działa przeciwbólowo, nasennie, relaksująco na układ nerwowy, przeciwzapalnie i przeciwpasożytniczo. Ponadto karbieniec poprawia metabolizm i przynosi ulgę w kaszlu i rozmaitych infekcjach.
Karbieniec pospolity – zastosowanie:
- zioła na tarczycę przy nadczynności tarczycy – choroba Gravesa-Basedowa,
- ziele karbieńca na nieregularne miesiączkowanie,
- karbieniec pospolity na torbielowatość piersi,
- zioła na mastodynię (ból piersi połączony z obrzmieniem przed okresem).
Może Cię zainteresuje: Rumianek – właściwości i zastosowanie ziela bogatego w azulen
Karbieniec pospolity – właściwości lecznicze
Zioła na tarczycę – karbieniec pospolity wykazuje właściwości lecznicze ze względu na zawartość licznych składników aktywnych, olejków eterycznych, kwasu rozmarynowego, kwasu kawowego i innych. Karbieniec to źródło takich substancji aktywnych, jak flawonoidy, garbniki i pochodne kwasu fenolowego. Roślina zawiera również lykopinę, magnez, mangan i żywice. Głównym zastosowaniem ziela karbieńca jest leczenie nadczynności tarczycy. Wyciąg z ziela karbieńca wpływa na metabolizm jodu i uwalnianie tyroksyny. Napar z karbieńca lub nalewka obniża poziom TSH, który pobudza wytwarzanie T3 i T4.
Karbieniec pospolity stosowany jako zioła na nadczynność tarczycy wpływa na proces metabolizmu jodu i zmniejsza ilość hormonów produkowanych przez komórki tarczycy, z czym związane jest główne działanie ziół.
Zioła na tarczycę łagodzą główne objawy nadczynności tarczycy:
- uczucie gorąca i wzmożona potliwość,
- drżenie rąk i osłabienie siły mięśniowej,
- nerwowość, niepokój i rozdrażnienie,
- chudnięcie, pomimo zwiększonego apetytu,
- biegunka lub częstsze oddawanie stolca,
- kołatanie serca lub przyśpieszenie czynności serca.
Może Cię zainteresuje: Jeżówka purpurowa – właściwości lecznicze i przeciwwskazania
Zioła na tarczycę a leczenie nadczynności tarczycy
Zioła na tarczycę – karbieniec pospolity jest stosowany od kilkuset lat w leczeniu nadczynności tarczycy. Obecnie przyjęta koncepcja leczenia tarczycy różni się od panującej w medycynie XIX i początku XX wieku.
Dr Henryk Różański, który opisuje działanie karbieńca, równolegle prowadzi wykłady z zielarstwa tradycyjnego, Porusza na nich m.in. zależność synchronizacji zwrotnej w układzie dokrewnym karbieńca. Słynny zielarz jest skłonny bardziej zaufać założeniom starszej medycyny niż współczesnej. Jak podkreśla, istnieją wciąż możliwości, że w roślinie stosowanej jako zioła na tarczycę drzemią inne potencjały. Nie wszystkie składniki i ich właściwości lecznicze zostały do tej pory zbadane, a o których jeszcze nie wiemy.
Zioła na tarczycę były obiektem niedawno przeprowadzonych badań. Zespół naukowców z SGGW opublikował wyniki badań w 2022 roku, które potwierdzają biologiczną aktywność, jaką ma karbieniec pospolity na tarczycę. Dzięki rozwojowi technik analitycznych i zaangażowaniu naukowców znacząco wzrosły możliwości efektywnego wykorzystania ziół jako surowca do produkcji naturalnych leków. Praca naukowców pt. „Karbieniec Pospolity (Lycopus europaeus) roślina o cennych walorach prozdrowotnych” przedstawia właściwości karbieńca.
Napar z ziela karbieńca na tarczycę – zastosowanie
Ziele karbieńca na tarczycę najlepiej zbierać tuż przed lub w czasie kwitnienia. Warto spożytkować świeże zbiory do nalewki na bieżąco i suszyć na zapas. Bylina kwitnie od lipca do września. Po ususzeniu 2-3 g ziela sproszkowanego można zażywać 3 razy dziennie lub parzyć. Do przygotowania naparu zaleca się 2-3 g ziela zalać filiżanką wrzątku, po 20 minutach wypić. Można stosować maksymalnie trzy filiżanki dziennie naparu z karbieńca.
Przy stosowaniu ziół na tarczycę zielarze zalecają dobranie odpowiedniej dawki z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb. Zalecenie ma związek z faktem, że każda osoba posiada właściwy dla siebie poziom hormonów. Natomiast w czasie leczenia należy monitorować, jak zmienia się poziom hormonów pod wpływem stosowania ziół na tarczycę. Terapię przy użyciu naparu z karbieńca zaczyna się od małych dawek, np. 1 filiżanka naparu przez 3 tygodnie, następnie 2 filiżanki naparu przez kolejne 3 tygodnie, by dojść do 3 filiżanek dziennie. Leczenie może trwać kilka miesięcy.
Karbieniec pospolity na tarczycę – dawkowanie
Ziele karbieńca zawiera składniki m.in. depsydy, trójterpeny, olejek eteryczny, które rozpuszczają się najlepiej w ciepłym alkoholu 60-65 proc. Nalewkę z karbieńca sporządza się w proporcji 1:3 (1 część surowca, 3 części rozpuszczalnika) ze świeżego ziela lub suszu.
Docelowe dawkowanie ziół na tarczycę w postaci nalewki wynosi 3 razy dziennie po 20 kropli. Podobnie jak w przypadku naparu należy stopniowo zwiększać dawki nalewki: 5, 10, 15, 20 kropli 2-3 razy dziennie, aż osiągniemy zmiany w poziomie hormonów tarczycy. Leczenia nie wolno przerywać nagle, lecz stopniowo dawki obniżać, aby nie wywołać gwałtownego wyrzutu hormonów tropowych, a potem właściwych hormonów tarczycy. Karbieniec wpływa na mechanizm sprzężenia zwrotnego hormonów. Po odstawieniu ziół na tarczycę, w okresie kilku miesięcy, choroba zazwyczaj wraca. Kuracje ziołową można jednak wznawiać, a to utrzymuje chorego w dobrym stanie. Wiadomo, że ziele karbieńca chroni przed następstwami choroby, a także działa łagodząco na objawy towarzyszące nadczynności tropowej przysadki.
Karbieniec z melisą lub serdecznikiem
Karbieniec to zioła na tarczycę, które niwelują dokuczliwe objawy współtowarzyszące zapaleniu tarczycy. Przy częstoskurczu związanym z nadczynnością tarczycy zielarze sugerują, że można łączyć karbieniec z melisą. W badaniach laboratoryjnych już pojedyncze wstrzyknięcie preparatu z melisy powodowało obniżenie poziomu TSH wydzielanego do krwi przez podwzgórze. Natomiast przy palpitacjach dla zahamowania aktywności tarczycy i uregulowania pracy serca można łączyć zioła na tarczycę karbieniec z serdecznikiem. Karbieniec, jak sugerują to dotychczasowe badania, lepiej działa w postaci nalewki na alkoholu niż podany jako napar.
Może Cię zainteresuje: Sekret receptur ziołowych Ojca Klimuszko
