Pięć smaków, elementów i żywiołów stanowi podstawę dla równowagi Yin Yang. Równowaga wewnętrzna w dużej mierze wynika z wyborów żywieniowych, które podejmujemy codziennie, decydując co zjeść na śniadanie, obiad czy kolację. Spożywane pokarmy składające się z określonych smaków wpływają nie tylko na poziom energii, ale jeszcze bardziej na samopoczucie. Na przykład coś ostrego warto zjeść na poprawę nastroju. Słodki, słony, kwaśny, gorzki i ostry to pięć smaków podstawowych, które odpowiadają za jakość życia. Zobacz, jak każdy z nich wpływa na zdrowie!
Spis treści:
- Pięć elementów i 5 smaków wśród pokarmów i ziół;
- Smak kwaśny- żywioł drewna;
- Smak gorzki – żywioł ognia;
- Smak słodki – żywioł Ziemi
- Smak ostry – żywioł metalu;
- Smak słony – żywioł wody;
- Konsekwencje wyborów żywieniowych.
Pięć smaków wśród pokarmów i ziół
Współpraca:
Teoria pięciu smaków pokrywa się z systemem 5 elementów, który został rozwinięty przez medycynę chińską. Niekiedy klasyfikacja pokarmu nie do końca odpowiada smakowi wyczuwalnemu w ustach. Dzieje się tak ze względu na priorytetowe oddziaływanie pokarmu na zdrowie, które może nie być zgodne z odczuciem kubków smakowych. Np. woda reprezentuje słony, choć w rzeczywistości jej smak jest neutralny. Wiele pokarmów ma więcej niż jeden smak i wtedy używa się ich, kiedy występuje potrzeba wykorzystania wszystkich walorów jednocześnie.
Pięć smaków wiąże się z głównymi narządami wewnętrznymi:
- Kwaśny smak wnika do wątroby i pęcherzyka żółciowego;
- Gorzki smak wnika do serca i jelita cienkiego;
- Słodki smak wnika do żołądka i śledziony;
- Ostry smak wnika do płuc i jelita grubego;
- Słony smak wnika do nerek i pęcherza moczowego.
Smak kwaśny – żywioł drewna
Smak kwaśny zdaniem dietetyków medycyny chińskiej zbyt rzadko pojawia się we współczesnej diecie. Przede wszystkim pojawia się w niej smak słodki pod postacią węglowodanów. Właśnie dlatego warto sięgać w sezonie po kwaśne owoce i uzupełnić ewentualne niedobory. Smak kwaśny jest najbardziej aktywny w wątrobie, gdzie działa jak rozpuszczalnik. Kwasy podczas trawienia rozpuszczają minerały, umożliwiając ich lepsze wchłanianie. Późne lato i wczesna jesień okresu zbiorów to najlepszy czas na spożywanie kwaśnych pokarmów. Pozwalają one na skupienie energii przed nastaniem chłodniejszej pogody. Wynika to z właściwości kwaśnego smaku, który wywołuje skupienie, ściągnięcie i pochłonięcie. Zobacz we wcześniejszym artykule, jak kwaśne śliwki mirabelki korzystnie działają na skórę.
Smak gorzki – żywioł ognia
Gorzki smak działa redukująco na nadmiar i kieruje energię w dół. Osobom krzepkim, ekstrawertycznym, hałaśliwym, z grubym nalotem na języku i czerwoną twarzą smak gorzki przyniesie nieco wyciszenia i spokoju. Smak gorzki jest niezwykle pomocny w leczeniu stanów zapalnych i usuwaniu nadmiaru wilgoci. Stosuje się w tych przypadkach gorzkie zioła (m.in. korzeń mniszka lekarskiego, krwawnik, łopian). Smak gorzki, jaki znajdziemy w liściach karczochów, znakomicie poprawia trawienie, a dodatkowo daje ulgę wątrobie i pomaga w pozbyciu się balastu.
Smak słodki – żwyioł Ziemi
Słodki smak występuje w pożywieniu najbardziej powszechnie i odnosi się do zawartości cukru i węglowodanów w produktach spożywczych. Słodki to smak pochodzący głównie ze zboża. Ten smak reprezentują też niektóre owoce, warzywa korzeniowe i pokarmy skrobiowe, jak ziemniaki czy kukurydza. Smak słodki harmonizuje, spowalnia i rozluźnia, a jeśli chodzi o energię, to kieruje nią na zewnątrz. Słodki smak odgrywa kluczową rolę w większości diet (dieto keto wyłamuje się z tego schematu) i jest go zwykle najwięcej. Słodki smak wnika do śledziony i żołądka, łagodzi negatywne emocje, nawilża i relaksuje.
Smak ostry – żywioł metalu
Charakterystyka smaku ostrego wg medycyny chińskiej obejmuje całą grupę intensywnych smaków w tym palący, pikantny, rozgrzewający i aromatyczny. Smak ostry ma właściwości rozszerzające i rozprzestrzeniające. Z tego względu pobudza krążenie krwi, przyspiesza trawienie, wzmaga wydzielanie potu, a także porusza większość zastojów. Na poprawę nastroju lepiej wybrać się na ostre jedzenie niż odwiedzić cukiernię. Wówczas warto skorzystać z restauracji indyjskiej, bogatej w aromatyczne przyprawy, skutecznie rozproszy zły humor i podniesie poziom energii. Korzystajmy ze smaku ostrego i wybierajmy go więcej, gdy na dobre zaczną się chłodne dni, a w kalendarzu zapanuje jesień.
Smak słony – żywioł wody
Smak słony ma właściwości ochładzające i kieruje energię do wnętrza i w dół. Zjedzenie potrawy, w której dominuje smak słony, poprawia energetykę, gdy odczuwamy potrzebę ześrodkowania. Słony smak korzystnie zadziała na osoby nerwowe i szczupłe, pomagając im nawilżyć organizm. Przykładowe pokarmy, które zaliczamy do smaku słonego to sól, wodorosty, sos sojowy i miso.
Wybory spośród pięciu smaków dla Twojego zdrowia
Sztuka komponowania zrównoważonych posiłków z 5 elementów i 5 żywiołów jest podstawą dietetyki medycyny chińskiej. Smak to ważna cecha pożywienia i ziół, którą można z pożytkiem wykorzystać w diecie leczniczej dla podreperowania zdrowia. Pierwszą rzeczy przy wyborze składnika dania jest rozpoznanie, do jakiego smaku należy. Poznając ten smak, wówczas będziemy wiedzieć, z którym żywiołem współpracuje. Wybór smaku słodkiego z żywiołu Ziemi wspiera żołądek i śledzionę. Do takich pokarmów należą gruszki, jabłka i banany, owoce: suszone jak daktyle, rodzynki i figi, orzechy, warzywa np. marchew, dynia, ziemniaki, buraki, groch i bób oraz zioła jak anyżek, lukrecja, liść maliny i jeżyny, kwiat lipy czy rumianek. Więcej o działaniu rumianku przeczytasz w kolejnych artykule: Herbata rumiankowa – naturalny środek na Twoje bolączki.
Współpraca: