Niewydolności systemu ochrony zdrowia ujawnia się w dyskusji wokół tematu terapia daremna. Chodzi o nowe wytyczne Towarzystwa Internistów Polskich oraz Naczelnej Izby Lekarskiej o tzw. zapobieganiu terapii daremnej na oddziałach szpitalnych, poza oddziałami intensywnej terapii. Na konferencji prasowej w Sejmie RP w połowie lutego posłowie wygłosili zastrzeżenia do treści dokumentu. Na zarzuty odpowiedział prof. Wojciech Szczeklik – Towarzystwo Internistów Polskich.
Co to jest terapia daremna?
Terapia daremna (ang. futile therapy) polega na przedłużonym podtrzymywaniu funkcji narządów, bez przynoszenia korzyści terapeutycznych. Tego rodzaju terapia podtrzymuje funkcje niewydolnych narządów, ale nie daje możliwości wyleczenia pacjenta.
W praktyce pojęcie terapia daremna oznacza odstępowanie od leczenia, ewentualnie niezastosowanie lepszego, skutecznego leczenia u pacjentów przewlekle chorych.
Protokół terapii daremnej funkcjonuje od 2014 roku. Wprowadzono wtedy dokument: „Wytyczne postępowania wobec braku skuteczności podtrzymywania funkcji narządów (terapii daremnej) u pacjentów pozbawionych możliwości świadomego składania oświadczeń woli na oddziałach intensywnej terapii”. Obecnie trwają pracę nad aktualizacją wytycznych, które wzbudziły ostrą reakcję posłów.
Terapia daremna 2025
Współpraca:
Dlaczego terapia daremna – wytyczne 2025 wzbudza tyle kontrowersji? Posłowie zestawiają terapię daremną z eutanazją. W dokumencie o zapobieganiu terapii daremnej, do którego dotarli posłowie, podawane są przykładowe grupy pacjentów, które będą podlegały segregacji na SOR-ach (szpitalnych oddziałach ratunkowych) już przy przyjęciu do szpitala.
Posłowie twierdzą, że w wytycznych określa się, którzy pacjenci kwalifikują się do wręczenia protokołu zapobiegania terapii daremnej. Są to pacjenci z chorobami przewlekłymi: przewlekła niewydolność układu krążenia, marskość wątroby, przewlekła niewydolność oddechowa przy tlenoterapii domowej i pacjenci wymagający całodobowej opieki z zakładów opiekuńczych.
Lista schorzeń jest otwarta, znajdują się na niej również pacjenci, którzy w minionym roku byli w szpitalu więcej niż 1 raz i szacuje się, że nie przeżyją dłużej niż rok – mówią posłowie.
Nowy protoków terapii daremnej internistów
W odpowiedzi na wystąpienie przedstawicieli sejmu pojawiła się odpowiedź lekarza – prof. Wojciecha Szczeklika: To są oszczerstwa pod adresem lekarzy, ale przede wszystkim głęboka nieprawda. Jest dla mnie niezrozumiałe, skąd pan poseł wziął te wszystkie informacje, które był uprzejmy przedstawić w Sejmie. Czy to wynik niewiedzy, czy cynizm i granie sensacją?
Odnoszę wrażenie, że od czasów pandemii trwa w Polsce, organizowana przez pewne środowiska, regularna nagonka na lekarzy. Bezwstydnie gra się na lękach ludzkich, na ich uczuciach, podważając jednocześnie zaufanie do zawodów medycznych. Ze szkodą dla społeczeństwa zresztą, bo przecież jeśli ktoś uwierzy w te bzdury, nie pójdzie do szpitala, jeśli tam grasują mordercy w białych kitlach – odpowiada prof. W. Szczeklik z TIP.
Prof. Wojciech Szczeklik powiedział Rynkowi Zdrowia, że eksperci TIP zdecydowali się na opracowanie dokumentu, ze względu na to, że terapia daremna pozostaje w naszym kraju tematem tabu. – Każdy, kto pracuje w szpitalu, musiał się zetknąć z terapią daremną czy to pod postacią niepotrzebnie podjętej akcji reanimacyjnej u umierającego chorego, czy obserwując chorych po rozlicznych inwazyjnych zabiegach, czy agresywnym leczeniu u schyłku życia. Zapobieganie terapii daremnej nie powinno być mylnie postrzegane jako forma eutanazji.
