Pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa) to bakteria występująca powszechnie w środowisku – w wodzie, glebie i na wilgotnych powierzchniach. Choć dla zdrowych osób zwykle nie stanowi zagrożenia, może być zagrożeniem dla osób osłabionych, hospitalizowanych lub z obniżoną odpornością. Zakażenie tą bakterią, zwane potocznie: ropa błękitna, często prowadzi do poważnych infekcji.
Pałeczka ropy błękitnej pod paznokciem – zielony paznokieć
Jedną z częstszych i łagodniejszych postaci zakażenia pałeczką ropy błękitnej jest tzw. zielony paznokieć (green nail syndrome). Infekcja najczęściej pojawia się po długotrwałym kontakcie paznokci z wilgocią lub po źle wykonanym manicure hybrydowym.
Bakteria Pseudomonas aeruginosa wnika pod płytkę paznokcia, gdzie rozwija się w wilgotnym środowisku, powodując niebieskozielony odcień paznokcia. Z czasem może pojawić się nieprzyjemny zapach, ból, a płytka paznokcia staje się krucha i odwarstwia się od łożyska.
Leczenie polega na dokładnym osuszeniu i dezynfekcji paznokcia, usunięciu zainfekowanej masy oraz stosowaniu miejscowych preparatów antybakteryjnych (np. z octanem glinu, kwasem borowym (bornym) lub antybiotykiem zaleconym przez lekarza). W cięższych przypadkach konieczne jest leczenie ogólne antybiotykiem.
Aby zapobiec nawrotom, warto unikać długotrwałego moczenia rąk w wodzie, nosić rękawiczki ochronne i nie zakładać nowych stylizacji paznokci do czasu całkowitego wyleczenia infekcji.
Ropa błękitna – zakażenia w szpitalu
Pseudomonas aeruginosa wytwarza barwnik o niebiesko-zielonym odcieniu, który może nadawać wydzielinie charakterystyczny kolor – stąd nazwa ropa błękitna. Do infekcji pałeczką ropy błękitnej często dochodzi w szpitalach lub przychodniach. Bakteria potrafi przetrwać na sprzęcie medycznym, w wodzie, a nawet w roztworach do dezynfekcji, płukania lub mycia sprzętu.
Ryzyko zakażenia ropy błękitnej rośnie w sytuacji, gdy u chorych występują:
- rany pooperacyjne lub oparzenia,
- cewnik moczowy lub respirator,
- przewlekłe choroby płuc (np. mukowiscydoza),
- osłabiona odporność po antybiotykoterapii lub chemioterapii.
Objawy zakażenia Pseudomonas aeruginosa
Objawy zakażenia pałeczką ropy błękitnej zależą od miejsca zakażenia. U większości pacjentów pojawiają się charakterystyczne symptomy:
- ropne, zielonkawe wydzieliny z ran lub dróg oddechowych,
- zaczerwienienie i ból w miejscu zakażenia,
- gorączka, dreszcze, ogólne osłabienie,
- objawy sepsy i niewydolności narządowej w ciężkich przypadkach.
W przypadku infekcji płuc mogą wystąpić kaszel, duszność i trudności w oddychaniu, natomiast zakażenie układu moczowego objawia się bólem przy oddawaniu moczu i gorączką. W zakażeniach ucha zewnętrznego (tzw. ucho pływaka) pojawia się ból, świąd i wyciek.
Treści na stronie jakwyleczyc.com służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
Leczenie zakażenia pałeczką ropy błękitnej
Leczenie infekcji Pseudomonas aeruginosa jest trudne, ponieważ bakteria ta często wykazuje oporność na wiele antybiotyków. Dlatego zawsze konieczne jest wykonanie posiewu i antybiogramu, aby dobrać skuteczny lek.
Stosuje się m.in. antybiotyki z następujących grup:
- karbapenemy,
- cefalosporyny,
- aminoglikozydy,
- fluorochinolony.
W przypadku zakażeń skóry lub ran konieczne jest oczyszczenie tkanek i dokładna dezynfekcja. W lżejszych przypadkach leczenie może odbywać się ambulatoryjnie, ale infekcje ogólnoustrojowe wymagają hospitalizacji i terapii dożylnej.
Ropa błękitna oporna na antybiotyki
Pałeczka ropy błękitnej należy do grupy bakterii szczególnie opornych na leczenie, tzw. patogenów ESKAPE, które stanowią poważne zagrożenie w szpitalach na całym świecie.
Pseudomonas aeruginosa potrafi wytwarzać enzymy rozkładające antybiotyki (np. β-laktamazy), a także tworzyć biofilm – lepką warstwę chroniącą kolonie bakterii przed działaniem leków i układu odpornościowego.
Z tego powodu zakażenia tą bakterią, zwłaszcza w płucach, drogach moczowych czy ranach pooperacyjnych, często wymagają zastosowania kilku antybiotyków jednocześnie lub nowoczesnych preparatów o szerokim spektrum działania.
Rosnąca oporność na leczenie sprawia, że profilaktyka i racjonalne stosowanie antybiotyków są kluczowe w zapobieganiu zakażeniom pałeczką ropy błękitnej. W wielu przypadkach to właśnie zapobieganie – poprzez higienę, właściwą dezynfekcję i kontrolę szpitalnych procedur – jest skuteczniejsze niż późniejsze leczenie.
Profilaktyka zakażeń ropy błękitnej
Najważniejsze jest przestrzeganie zasad higieny i właściwa dezynfekcja ran oraz sprzętu medycznego. Pacjenci z przewlekłymi ranami lub oparzeniami powinni regularnie zmieniać opatrunki i unikać kontaktu z wodą o wątpliwej czystości (np. baseny, jacuzzi).
